Skip to main content

Vẹt Dù

Vẹt Dù

Bruguiera gymnorrhiza (Linn.) Lam.

hay còn gọi là Vẹt rễ lồi, loài cây thuộc họ Đước


Dấu tích Vẹt Dù nơi rừng ngập mặn đã mất

Thân cây màu xanh, vỏ có màu nâu đến đen; Lá mọc đối sinh, dài, dày, hình bầu dục, hai đầu nhọn; Hoa mọc độc lập, cuống hoa có màu đỏ tím, hình chuông, thường phân 8 đến 12 nhánh; cánh hoa và đài hoa có số nhánh như nhau, phía trước có 2 nhánh, phần đầu thường có lông dài; bầu nhụy nhiều vòi, bầu noãn hạ, quả hình nón. Thời gian nở hoa là khoảng từ tháng 8 đến tháng 9 trong năm. Quả của cây thuộc loại tái sinh (sau khi chín không rụng mà tiếp tục bám vào cây và mọc ra quả mới); gốc chính của cây có thể mọc ra các nhánh vuông góc có tác dụng nâng đỡ thân cây. Loài này chủ yếu phân bố ở các khu vực nhiệt đới như Châu Phi, Đông Nam Á và Châu Úc.

Vẹt Dù Đài Loan được ghi chép sớm nhất vào năm 1896 từ giáo sư Henry căn cứ vào nghiên cứu của Playfair và mẫu vật do chính ông sưu tầm được tại Cao Hùng. Năm 1932, nhà nghiên cứu thực vật học người Nhật Bản Yūshun Kudō đã xác định và miêu tả Loài này sinh trưởng ở vùng thuộc huyện Cao Hùng – Đài Loan như Tam Dân, Tiền Trấn, Kỳ Tân vv…; Vịnh Cao Hùng từ xưa vốn là khu vực có thể quan sát rừng ngập mặn rõ nhất ở Đài Loan, năm 1958, trong thời kỳ quy hoạch mở rộng bến cảng, nơi đây đã chặt phá một số gốc cây nhưng vẫn giữ lại được tất cả chủng loại. Bấy giờ giáo sư Hồ Kính Hòa tiến hành tìm kiếm các mẫu vật cây Vẹt dù ở Cao Hùng và đến năm 1959 thì xác nhận ở địa phương chỉ còn lại 22 gốc. Đây là những ghi chép cuối cùng về Loài này ở Đài Loan. Việc mở rộng bến cảnh thứ hai khiến Đài Loan hiện đã không còn Vẹt Dù thuộc loại nguyên sinh. Ngày nay, chúng ta chỉ có thể nhìn vào mẫu vật để hiểu về hình dạng của Loài này. Mẫu vật phục vụ mục đích triển lãm, không ghi rõ ngày tháng nên không rõ được sưu tầm chính xác vào lúc nào. Theo suy đoán thì đây là một trong những sản phẩm được trưng bày ở triển lãm về thực vật học giai đoạn hậu Quang Phục (giai đoạn Đài Loan sau chiến tranh thế giới thứ Hai và thoát khỏi ách thống trị của Nhật Bản).